Stenoza kręgosłupa
Stenoza kanału kręgowego, inaczej zwężenie, powstaje w wyniku zarastania kanału kręgowego, który jest zamkniętą przestrzenią wewnątrz kręgosłupa, w której znajduje się rdzeń kręgowy oraz korzenie nerwowe. Na skutek zmian zwyrodnieniowych (najczęściej) może dochodzić do powstania przewężeń, w których w/w elementy nerwowe są nadmiernie ściśnięte.
Przyczyny występowania stenozy:
Główną przyczyną stenozy są zmiany zwyrodnieniowe. W miarę procesu starzenia dyski międzykręgowe ulegają spłaszczeniu i uwypuklają się do kanału kręgowego. Ponieważ dyski to naturalne amortyzatory, coraz większa siła zaczyna oddziaływać na okoliczne struktury, takie jak stawy międzykręgowe, które się powiększają. Więzadło żółte, które chroni zawartość kanału, standardowej o grubości do 2 mm potrafi przerastać do grubości ponad 1 cm.
O wiele rzadziej zwężenie kanału kręgowego jest następstwem innych chorób, takich jak uraz czy nowotwór.
Objawy stezony
Najczęściej stenoza występuje w odcinku lędźwiowym i szyjnym, zdecydowanie rzadziej zdarza się, aby dotyczyła odcinka piersiowego.
Najczęstsze objawy stenozy w odcinku szyjnym kręgosłupa:
- Objawy ucisku na rdzeń kręgowy
- o upośledzenie funkcji rąk, zwłaszcza przy wykonywaniu precyzyjnych czynności jak zapinanie guzików
- o zaburzenia chodu, szczególnie przy chodzeniu po schodach w dół
- o zaburzenia oddawania moczu
- Objawy ucisku na korzenie nerwowe
- o rwa ramienna (ból promieniujący do dłoni)
- o zaburzenia czucia powierzchownego w ramieniu/ręce
- Objawy wynikające z uszkodzeń dysków, czasem z niestabilności
- o bóle karku
- o rzadziej ból głowy
Najczęstsze objawy stenozy w odcinku lędźwiowym:
- Wynikające z ucisku na korzenie:
- o tzw. chromanie neurogenne -klasyczny objaw. Chora osoba po przejściu określonego odcinka, np. 100 m musi zatrzymać się z powodu drętwienia nóg. Po zatrzymaniu i najczęściej pochyleniu do przodu, po krótkiej przerwie można spacerować dalej
- o bóle promieniujące od kręgosłupa / pośladka do nogi
- o zaburzenia oddawania moczu
- o w skrajnych przypadkach niedowłady w zakresie kończyn, np. opadanie stopy/stóp
- Związane z dyskopatią i uszkodzeniem stawów międzykręgowych
- bóle odcinka lędźwiowego
- bóle krzyża
Diagnostyka
Diagnostyka stenozy opiera się na szczegółowym wywiadzie oraz badaniach obrazowych. Złotym standardem diagnostyki obrazowej jest badanie rezonansu magnetycznego (MRI), ponieważ konieczne jest uwidocznienie miękkotkankowych struktur kanału kręgowego, takich jak korzenie nerwowe oraz przestrzeni płynowej. Są one słabo widoczne w badaniu tomografii (TK), natomiast na zdjęciu rentgenowskim (RTG) nie są widoczne.
Leczenie stenozy
Leczenie ciasnoty kanału kręgowego odbywa się zarówno zachowawczo jak i operacyjnie. Podczas leczenia zachowawczego stosuje się farmakoterapię opartą głównie o stosowanie niesterydowych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. O ile w przypadku dyskopatii z rwą kulszową fizjoterapia jest często skuteczną metodą leczenia, o tyle w przypadku stenozy jej rola jest bardzo ograniczona. Wynika to z faktu, że objawy pojawiają się, kiedy zwężenie kanału kręgowego jest już bardzo zaawansowane, gdy ucisk na elementy nerwowe jest bardzo nasilony.
Najbardziej skuteczne leczenie objawowej stenozy to leczenie chirurgiczne polegające na odbarczeniu, czyli uwolnieniu ucisku na elementy nerwowe. W szpitalu Vratislavia Medica wykonujemy zabiegi odbarczenia ciasnoty kanału kręgowego technikami małoinwazyjnymi. Jedną z nich jest laminotomia. Zabieg ten polega na niewielkim nacięciu skóry i pod kontrolą mikroskopu operacyjnego, usunięciu tkanek uciskających włókna nerwowe. Zabieg wykonany techniką małoinwazyjną niesie za sobą wiele korzyści dla pacjenta. Chirurgiczne uszkodzenie mięśni jest bardzo niewielkie, utrata krwi minimalna a struktura kręgosłupa pozostaje nienaruszona – dzięki temu pacjenci wstają już w dniu zabiegu i nazajutrz, w pełni sprawni, wypisywani są do domu.
Techniki operacyjne stenozy
Laminektomia (metoda klasyczna) | Laminotomia (metoda małoinwazyjna) | Endoskopowe odbarczenie | |
|---|---|---|---|
Inwazyjność | Duża | Mała | Bardzo mała |
Skuteczność w zaawansowanej stenozie | Duża | Duża | Średnia |
Utrata krwi | Średnia-Duża | Mała | Mała |
Uszkodzenie mięśni | Duże | Niewielkie | Bardzo niewielkie |
Pionizacja | Po 2-3 dniach | W dniu operacji | W dniu operacji |
Ważne!
Dostępne metody leczenia:
